Ο φυσιοθεραπευτής των ακαδημιών της West Brom, Μάρκος Βλάμης, μιλά αποκλειστικά στον Πάνο Αποστολόπουλο για το μέλλον του επαγγέλματος, τη σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ θεραπευτή και αθλητή, τις διαφορές της Ελλάδας με την Αγγλία και δίνει τη δική του συμβουλή σε αυτούς που σκοπεύουν να ακολουθήσουν το επάγγελμα αυτό!
Κάνε μας μία παρουσίαση του εαυτού σου
Ονομάζομαι Μάρκος Βλάμης και είμαι απόφοιτος του Τ.Ε.Ι. Φυσιοθεραπείας Αιγίου. Εργάζομαι ως φυσιοθεραπευτής στις Ακαδημίες της West Brom FC από τον Μάρτιο του 2020. Ο ρόλος μου είναι αυτός του Senior Academy Physiotherapist και δουλεύω κατά βάση με τα τμήματα των Κ-18 και Κ-23. Προηγήθηκε η θέση του επικεφαλής του ιατρικού επιτελείου της ακαδημίας της ομάδας της Walsall FC και αυτή του φυσιοθεραπευτή σε μία ιδιωτική κλινική. Παράλληλα φοιτώ στο πανεπιστήμιο του Birmingham στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα ΄΄Sports and Exercise Medicine in Football΄’. Στην Ελλάδα εργάστηκα από τον Οκτώβριο του 2013 έως και τον Μάιο του 2018 ως φυσιοθεραπευτής στην ομάδα μπάσκετ του Αρκαδικού μαζί με τον φυσιοθεραπευτή Χρήστο Δεδούση.
Ποιες είναι οι αρμοδιότητες ενός φυσιοθεραπευτή σε έναν επαγγελματικό σύλλογο;
Οι κύριες αρμοδιότητές μου είναι αυτές της αξιολόγησης και αποκατάστασης/διαχείρισης ενός αθλητή από το χρονικό σημείο του τραυματισμού μέχρι και την πλήρη επανένταξή του στις αγωνιστικές υποχρεώσεις της ομάδας. Γενικά πρωταρχικός μου στόχος είναι η εξασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας των ποδοσφαιριστών με σκοπό την βέλτιστη απόδοση κατά τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου. Από εκεί και πέρα ο ρόλος συνοδεύεται και με αρμοδιότητες που δεν περιορίζονται μόνο στο κομμάτι της διαχείρισης των αθλητών αλλά αφορούν και τη γενικότερη λειτουργία και εξέλιξη τόσο του ιατρικού τμήματος όσο και της Ακαδημίας σαν σύνολο (π.χ. συνεδριάσεις με μέλη διαφορετικών τμημάτων της ακαδημίας, εκπαίδευση νέων μελών του ιατρικού επιτελείου σε θέματα αποκατάστασης και διαχείρισης τραυματισμών κ.α.).
Πόσο ακόμα μπορεί να εξελιχθεί το επάγγελμα μέσα στα επόμενα χρόνια;
Γενικά ο κλάδος εξελίσσεται συνεχώς και ειδικά την τελευταία 10ετία έχουν γίνει καθοριστικά βήματα ώστε το επάγγελμα να λάβει την αναγνώριση που του αξίζει. Η τεχνολογία και η πιο εύκολη πρόσβαση στην πληροφορία έχει συμβάλλει καθοριστικά στην πρόοδο που σημειώνει ο κλάδος. Τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών πλέον διαδίδονται πιο γρήγορα από ποτέ και με μεγάλη ευκολία γεγονός που επιτρέπει στους φυσιοθεραπευτές να μπορούν συνεχώς και με σχετική ευκολία να εξελίσσονται και να βελτιώνονται. Επίσης, πολλά πανεπιστήμια και φορείς παρέχουν προγράμματα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης ή σεμινάρια εξ αποστάσεως, κάτι που μειώνει σημαντικά το κόστος μετεκπαίδευσης αφού δεν είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία. Το ευχάριστο είναι και πως στην Ελλάδα τα πράγματα αλλάζουν καθώς όλο και περισσότεροι Έλληνες επαγγελματίες ασχολούνται με την έρευνα ή καλούνται ως ομιλητές σε συνέδρια που δείχνει την ανοδική πορεία του κλάδου (έστω και με αργά βήματα) και την αναγνώριση της ελληνικής κοινότητας της φυσιοθεραπείας εκτός συνόρων.
Τι σχέση αναπτύσσεται ανάμεσα στον αθλητή και τον φυσιοθεραπευτή;
Είτε το επιδιώκεις είτε όχι, όταν περνάς τόσο χρόνο για τόσο μεγάλο διάστημα με τα ίδια πρόσωπα η σχέση που αναπτύσσεται δεν θα μπορούσε να είναι η τυπική μεταξύ ασθενή – φυσιοθεραπευτή όπως σε ένα οποιοδήποτε άλλο περιβάλλον (π.χ. νοσοκομείο). Προφανώς και δημιουργούνται φιλίες μέσα σε αυτό το περιβάλλον. Ίσως όχι τόσο συχνά όταν εργάζεσαι σε τμήματα ακαδημιών (ανάλογα και το ηλικιακό γκρουπ πάντα) αλλά δεν είναι σπάνιο. Προσωπικά έχω ακόμα επαφές με αθλητές (Έλληνες και μη) που έχω συνεργαστεί στο παρελθόν και είναι και ένα από τα θετικά του χώρου. Πάντα ωστόσο πρέπει να υπάρχουν όρια μεταξύ των 2 πλευρών ώστε να επιτυγχάνεται και το επιθυμητό αποτέλεσμα (π.χ. η επανένταξη ενός αθλητή στις αγωνιστικές του υποχρεώσεις).
Ένας νεαρός αθλητής πιθανόν να αντιμετωπίζει διαφορετικά έναν τραυματισμό από έναν ενήλικα επαγγελματία. Ο φυσιοθεραπευτής θα πρέπει να συμβάλλει και στο ψυχολογικό κομμάτι;
Είναι αναμενόμενο διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, ακόμα και όταν μιλάμε για αθλητές του ίδιου αθλήματος, να παρουσιάζουν και διαφορές στον τρόπο που διαχειρίζονται ψυχολογικά έναν τραυματισμό . Κατά τη διάρκεια μίας αγωνιστικής περιόδου, λίγο έως πολύ θα αντιμετωπίσεις ένα μεγάλο φάσμα τραυματισμών. Ωστόσο ένας νεαρός αθλητής που βρίσκεται στα πρώτα στάδια της καριέρας του και ίσως κυνηγάει μία μεταγραφή είναι θεωρητικά πιο ευάλωτος ψυχολογικά μετά από έναν σοβαρό τραυματισμό σε σχέση με έναν ενήλικα καθώς αρκετά συχνά δημιουργείται ο φόβος για το πώς αυτός ο τραυματισμός μπορεί να τους επηρεάσει άμεσα (στο κομμάτι της αγωνιστικής απόδοσης) ή και πιο μακροπρόθεσμα (πιθανότητα μεταγραφής ή ανανέωσης συμβολαίου). Ως αποτέλεσμα η προσέγγιση ενός νεαρού αθλητή ειδικά σε περιόδους αυξημένης συναισθηματικής φόρτισης (π.χ. μετά από έναν σοβαρό τραυματισμό) απαιτεί προσοχή. Ο φυσιοθεραπευτής σε συνεργασία και με άλλους επαγγελματίες, οφείλει να δημιουργήσει ένα κατάλληλο περιβάλλον διαχείρισης με σκοπό την ομαλή επανένταξη, στοχεύοντας στο να αυξήσει την αυτοπεποίθηση του αθλητή και να μην επιτρέψει τυχόν φοβίες ή ανησυχίες που μπορεί να δημιουργηθούν κατά την περίοδο αποχής από τη δράση να επηρεάσουν την απόδοσή του. Η διαχείριση αυτή είναι και ένα από τα πιο περίπλοκα και απαιτητικά κομμάτια της αποκατάστασης καθώς κάθε αθλητής είναι και μία ξεχωριστή προσωπικότητα που απαιτεί και εξατομικευμένη προσέγγιση.
Ποιες δεξιότητες ή γνώσεις θα πρέπει να έχει ένας αθλητικός φυσιοθεραπευτής σε σχέση με τον κλασικό;
Οι διαφορές δεν είναι τόσες πολλές όσες μπορεί να νομίζει κάποιος. Σίγουρα μία καλή κατανόηση του εκάστοτε αθλήματος και των ιδιαιτεροτήτων του είναι αναγκαία ώστε ένας φυσιοθεραπευτής στην φάση αποκατάστασης ενός τραυματία να στοχεύσει σε συγκεκριμένα σημεία τα οποία πρέπει να βελτιωθούν (ή να επανέλθουν στα προ τραυματισμού επίπεδα) για μια επιτυχημένη αγωνιστική επανένταξη. Ένα εμπλουτισμένο ασκησιολόγιο καθώς και ένα καλό επίπεδο γνώσεων γύρω από την φυσιολογία της άσκησης είναι απαραίτητα και βασικά εργαλεία στον χώρο. Αρκετά συχνά, λόγω και του αυξημένου χρόνου που περνά ένας φυσιοθεραπευτής με τους αθλητές, χρειάζεται να παρέχεις και ψυχολογική υποστήριξη ειδικά σε έναν τραυματία. Οπότε και οι επικοινωνιακές ικανότητες ενός θεραπευτή είναι σημαντικές. Ωστόσο, θεωρώ ότι ανεξάρτητα σε ποιον τομέα εργάζεται κανείς ή τι ασθενείς διαχειρίζεται όλες οι παραπάνω δεξιότητες είναι αναγκαίες για τον σύγχρονο φυσιοθεραπευτή.
Για να εργαστεί κάποιος σε αυτό το πόστο χρειάζεται μια πρότερη εμπειρία ως αθλητής;
Εδώ οι απόψεις διίστανται. Αναμφίβολα το να έχεις υπάρξει αθλητής στο ίδιο αγώνισμα έχει αρκετά πλεονεκτήματα, ειδικά για ένα φυσιοθεραπευτή. Αρχικά αυτή η καλύτερη αντίληψη για το άθλημα που αναπτύσσεις όντας αθλητής σε βοηθά στο να κατανοήσεις τις ανάγκες ενός τραυματία αθλητή κατά την αποκατάσταση και την ψυχολογική του κατάσταση όλο αυτό το διάστημα που δεν μπορεί να αγωνίζεται. Με αυτό τον τρόπο μπορείς να προσαρμόσεις το πρόγραμμα σου όσο και την προσέγγιση σου (ψυχολογική υποστήριξη κλπ.) με βάση τον συγκεκριμένο αθλητή και τους στόχους του. Ωστόσο πολλοί και ευρέως αναγνωρισμένοι φυσιοθεραπευτές στον χώρο δεν έχουν υπάρξει αθλητές (τουλάχιστον σε επαγγελματικό επίπεδο) και παρόλα αυτά τα έχουν καταφέρει μια χαρά. Επομένως νομίζω ότι η προσπάθεια για συνεχή βελτίωση και η επιμονή είναι τα στοιχεία που απαιτούνται κυρίως για έναν τέτοιο ρόλο.
Πως προέκυψε η θέση σε μια τόσο μεγάλη ομάδα,όπως η Γουέστ Μπρομ;
Ήμουν ήδη στην ομάδα της Walsall όταν διαφημίστηκε η θέση για την West Brom. Στην Αγγλία οι ομάδες υποχρεούνται να διαφημίζουν τυχόν ανοιχτές θέσεις εργασίας στον οργανισμό τους. Οπότε έπρεπε και να ακολουθήσω την τυπική διαδικασία του να συμπληρώσω την απαραίτητη αίτηση και εάν το βιογραφικό μου κρινόταν κατάλληλο θα περνούσα στο επόμενο στάδιο της συνέντευξης, όπως και τελικά έγινε. Όλοι οι υποψήφιοι περάσαμε από την ίδια διαδικασία όπου καλείσαι να απαντήσεις σε ερωτήσεις γενικές αλλά και συγκεκριμένες γύρω από τις δεξιότητες και τις γνώσεις σου ώστε να εξεταστεί η καταλληλότητα του κάθε υποψηφίου για τον ρόλο. Το ότι μπορεί να εργάζεσαι δηλαδή ήδη σε μία ομάδα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάποια άλλη παρόμοια θέση μέσα στον ίδιο οργανισμό ή σε κάποιο διαφορετικό σύλλογο θα σου ανατεθεί απευθείας χωρίς αρχικά να αξιολογηθούν οι ικανότητες σου.
Πόσο δύσκολη είναι η μετάβαση από το μπάσκετ στο ποδόσφαιρο,πόσω μάλλον από το μπάσκετ της Ελλάδας στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας;
Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για μεγάλη αλλαγή. Αρχικά μιλάμε για 2 διαφορετικά αθλήματα, διαφορετική διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου (στο ποδόσφαιρο είναι συνήθως πιο εκτενής), διαφορετικός αριθμός αθλητών και πιο συγκεκριμένα στον τομέα μου μιλάμε και για διαφορετικούς τραυματισμούς. Σίγουρα η διαφορά μεταξύ Α1 και Α2 πρωταθλημάτων με αυτό της Premier League πέρυσι ή της Championship φέτος είναι τεράστια και κυρίως οφείλεται στο οικονομικό μέγεθος του Αγγλικού πρωταθλήματος. Μπορώ να πω με αρκετή σιγουριά ότι μία ακαδημία (αφήνοντας εκτός αυτές των μεγάλων συλλόγων) διαθέτει μεγαλύτερο μπάτζετ από εκείνο μίας ομάδας που αγωνίζεται στη Basket League. Από αυτό και μόνο το στοιχείο μπορεί κάποιος να καταλάβει τη διαφορά μεταξύ των 2 αυτών πρωταθλημάτων. Οι Άγγλοι έχουν επενδύσει πολύ στο ποδόσφαιρο καθώς αυτό αποτελεί και αναπόσπαστο κομμάτι της οικονομίας τους οπότε και στοχεύουν στην συνεχή εξέλιξή του. Στην Ελλάδα το οργανωτικό-διοικητικό κομμάτι ακόμα πάσχει!
Ένα μήνυμα που θα δίνατε σε κάποιον ο οποίος θα ήθελε να ακολουθήσει αυτό το επάγγελμα.
Πολύ υπομονή και επιμονή! Η εύκολη λύση θα ήταν να πω πως όποιος θέλει μπορεί και τελικά τα καταφέρνει και άλλα τέτοια κλισέ αλλά θέλω να είμαι ρεαλιστής. Ανεξαρτήτου χώρας το επάγγελμα του φυσιοθεραπευτή απαιτεί χρόνο ώστε να εξελιχθεί κάποιος και να παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες. Δυστυχώς ωστόσο το σύστημα στην χώρας μας δεν παρέχει ούτε ευκαιρίες ούτε και το κατάλληλο περιβάλλον για νέους επαγγελματίες που αναζητούν μία θέση στο χώρο και γι’ αυτό άλλωστε και μεγάλη μερίδα κλινικών μεταναστεύει στο εξωτερικό. Εάν κάποιος αποφασίσει να .